Bildiğimiz zehirleri ifşa ettiler

Tütün katkı maddeleri inceleyen bu doküman Alman Kanser Araştırma Merkezi (DKFZ) tarafından hazırlanmış TAPDK tarafından tercüme edilmiş.

Tütün endüstrisi, farklı tiplerde tütün mamullerini üreten ve satan birçok firmadan oluşur. Tüttürülen, çiğnenen, koklanan ya da pasif içicilikle içe çekilen tütün mamullerinin kullanımı, zayıflatan ve yaşamı tehdit eden hastalıklara hatta erken ölüme sebebiyet verir. Sigara, Avrupa Birliği'nde (AB) en çok kullanılan tütün mamulüdür. Çoğu insan sigara içmenin zararlı olduğunu, kimisi dumanında (yüzlercesi) toksik olan binlerce madde açığa çıktığını bilmektedir. Ancak, insanların farkında olamayacağı, tütün üreticilerinin, sigaraya, sigara dumanının kimyasal oluşumunu etkileyen, tütünden farklı girdiler eklediğidir. Bu girdiler, tütün katkı maddeleri olarak bilinmekte ve raporlanarak kullanılmaktadır, örneğin,

• Sigaraya özel bir lezzet vermek,
• Sigaranın yanışını kontrol etmek,
• Tütünü nemli tutmak, böylece kurumasını engellemek amaçlarıyla eklenmektedirler.

Bazılarına göre, bu maddelerin tüketici ürününe eklenmesi son derece mantıklıdır. Ürünü tüketicinin daha çok beğeneceği hale getirmenin ille de kötü bir şey olmadığını savunabilirler. Ancak, toksik ve kanser yapıcı olduğu gayet iyi bilinen, sigara gibi bir üründen tüketicinin daha çok keyif alması, bu ürüne daha uzun süre maruz kalabilmesinin kolaylaştırılması tamamıyla farklı ve büyük endişe duyulması gereken bir konudur.

Girdiler, yanmış tütünü içe çekerken oluşan bazı istenmeyen etkileri değiştirerek, sigarayı daha çekici hale getirebilir. Örneğin, girdiler,

• İçe çekilen dumandaki acı tadı ve sert kokuyu maskeleme,
• İçe çekilen dumanı yumuşatma, solunum yollarındaki tahrişi azaltma (Bu durum, dumanın zararlı olduğunu vurgulayacak uyarıları azaltan etkidir.)
• Külü ve dumanı beyaza dönüştürme ve
• Sigaranın görünümünü iyileştirme etkilerine sebep olurlar.

Sonuç olarak, tütün mamulü üreticileri, girdileri kullanarak, aksi takdirde işlenmemiş tütünün olumsuz özellikleri yüzünden sigarayı bırakabilecek insanların sigara kullanımını teşvik eder. Sigara hoşlaştıkça, sigara içicisinin bu alışkanlığını sürdürmesi daha kolay ve böylece bağımlı olması daha muhtemel olur.  

Çalışmalar ayrıca göstermiştir ki, yanan tütün girdileri zararlı bileşiklerin oluşmasına neden olabilmektedir. Ancak, tek bir katkı maddesinin tütün dumanına etkisini, tütün dumanında bulunan bütün kimyasalların kombine etkilerinden ayırıp incelemek kolay değildir. Bununla beraber, bazı katkı maddelerinin yanan türevlerinin, beyinde nikotinin etkisini dolaylı olarak arttırdığı bilinmektedir (nikotin sigara içme bağımlılığının ana sebebidir).

Bunlara rağmen, tütün endüstrisinin katkı maddeleri kullanımına ve kullanmaya devam etmesine, katkı maddelerinin gıda ve kozmetikte kullanılmasının güvenli olduğu gerekçesiyle, ilgili düzenleyici otoriteler tarafından izin verilmektedir. Ancak, bu katkı maddelerinin tütün ürünlerinde kullanımını destekleyecek yeterli bilimsel bir temel oluşturmamaktadır. Çünkü insanlar genellikle, bu katkı maddelerini gıda ve kozmetik ürünlerinde, bunların yanmış hallerini (çok yüksek sıcaklıklara maruz kaldığından) tüketmez/kullanmaz ve içine çekmez. Gıda ve kozmetik mamullerinde, tüketiciler bu katkı maddelerine, tütün ürünlerinin içilmesi yoluyla maruz kaldığından tamamıyla farklı bir şekilde maruz kalmaktadır.  Böylece, katkı maddelerinin insan vücuduna etkisinin, gıda ve kozmetik şeklinde tüketilmesi ile sigara şeklinde tüketilmesinin kıyaslanabilir olduğu düşünülmemelidir. Ayrıca, bu katkı maddelerinin tütün mamullerini daha çekici hale getirebildiği ve kullanımını arttırdığı gerçeği, tütün mamullerinin toksik ve bağımlılık yapıcı etkisi düşünüldüğünde endişe uyandırmaktadır.

Tütün mamulü üreticileri ayrıca hiçbir kimyasal ya da katkı maddesi içermeyen “doğal” ve “temiz” sigaralar pazarlamaktadır. Fakat, bu sigaraların potansiyel tüketicilerine, tütünün kendisinden oluşan dumanının hali hazırda kanser yapıcı ve diğer toksik bileşikler içermesi dolayısıyla, sağlıklı sigara olmadığı hatırlatılmaktadır.

Mesaj: tütün mamulü üreticileri, sigaraları, sigara kullanımını teşvik edecek şekilde daha çekici hale getirmekte ve sigara içenlerin daha kolay bağımlı olmasını sağlamaktadırlar.

Türkiye'de üretilerek veya ithal edilerek piyasaya arz edilecek tütün mamullerinin üretiminde, aşağıda yer alan katkı maddelerinin “sınırlandırma” sütununda yer alan koşullar kapsamında kullanılması gerekmektedir.

İşte tününün kendinden olan zehirlere üreticiler tarafından eklenen katkı maddeleri

Ek 1. Tütün Mamullerinin Üretiminde Kullanımına İzin Verilmeyen Girdilere İlişkin Liste

a) Türkiye'de üretilerek veya ithal edilerek piyasaya arz edilecek tütün mamullerinin üretiminde, aşağıda yer alan katkı maddelerinin tütüne veya tütünden elde edilmiş hammaddelere veya kıyılmış tütüne eklenmesi yasaktır.

Sıra No	Madde İsmi
1	Vitaminler
2	Mineraller
3	Aminoasitler
4	Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri
5	Probiotikler
6	Kafein
7	Guarana
8	Taurin
9	Glukuronolakton
10	Acıbadem yağı (Oleum Prunus amygdalus amarae, Amygdalus communis L. var. amara DC)
11	Acı marul (Lactuca virosa L.)
12	Agarik asit, Agaricin (Polyporus officinalis)
13	Ardıç katranı  yağı, Oleum Juniperi Empyreumaticum (Juniperus oxycedrus)
14	Arek palmiyesi (Areca catechu)
15	Besbaye, Rhizoma Polypodii (Polypodium vulgare L.)
16	Çavdar mahmuzu, Secale cornutum (Claviceps purpurea)
17	Damiana (Turnera diffusa Willd. Ex J.A. Schultes)
18	Haşhaş (Papaver somniferum L.)
19	Hint keneviri (Cannabis sativa)
20	Huş ağacı katran yağı, Oleum Betulae empyreumaticum (Betula pubescens, Betula pendula)
21	Kafur ağacı (Cinnamomum camphora)
22	Kafur yağı, (Oleum Cinnamomum camphora)
23	Kavasya ağacı, Lignum Quassia (Picrasma excelsa, Quassia amara)
24	Kedi nanesi (Nepeta cataria)
25	Kokulu yapışkan otu (Asperula odorata L., Galium odoratum L.)
26	Kumarin
27	Lobelya (Lobelia inflata)
28	Panama kabuğu (Cortex Quillaja saponaria)
29	Peyote kaktüsü (Lophophora williamsii)
30	Safrol
31	Sasafras ağacı, Lignum Sassafras (Sassafras albidum (Nutt.) Ness)
32	Sasafras yağı, Oleum Sassafras  (Sassafras albidum (Nutt.) Ness)
33	Sasafras kabuğu, Cortex Sassafras (Sassafras albidum (Nutt.) Ness)
34	Haberler / 17 Mayıs 2013 19:16 Temizlik Mâmülleri Tebliği yürürlükte Haberler / 17 Mayıs 2013 19:16 'Aflatoksin içermeyen süt bulamadım' Haberler / 17 Mayıs 2013 19:16 Çay poşetleri zehir saçıyor Haberler / 17 Mayıs 2013 19:16 Mahkeme: Glifosat/Roundup, tarım ilacı olarak satılamaz Haberler / 17 Mayıs 2013 19:16 Zararlı dernekler, şaibeli açıklamalar En Çok Okunanlar Yorum Yap Yorumlar Henüz yorum yapılmadı! Haberler / 03 Temmuz 2020 17:51 CHP'den eksik ama doğru tohum hamlesi 2006 yılında çıkarılan ve yürürlükteki 5553 sayılı kanın kadim / atalık /ananevi / eski / fıtrî / tabii tohumlarla ilgili pek çok konuda yasaklar getiriyordu. Genetik yapısıyla oynanıp hibrit adı altında satılan tohumları dayatan ve tabii tohumlara yönelik yasak getiren kanunun değişmesi için CHP, TBMM'ye teklif sundu. Gıda Hareketi olarak tüm siyasi partilere bu teklifi destekleme ve bir an evvel kanunlaştırma çağrısı yapıyoruz. Haberler / 24 Haziran 2020 23:50 Bayer insanlığı kanser yaptığını kabul etti Alman ilaç ve kimya devi Bayer, yabani otlara karşı kullanılan glifosat maddesinin kansere yol açtığı gerekçesiyle hakkında açılan davalarda anlaşma yoluna gitti. Bayer, davacılara 10 milyar 900 milyon dolar ödeyecek. Haberler / 24 Aralık 2019 17:35 GDO'lu tohum yok cümleleri yalanmış, işte gerçekler Türkiye’de GDO’lu tohumun üretim ve satışı yasak olmasına rağmen büyük bir skandal ortaya çıktı. Tarım ve Orman Bakanlığının her türlü deneme ve incelemeleri yapılarak satışına izin verilen belgeli tohum da bile GDO tespit edildi. Haberler / 22 Ağustos 2019 16:42 Meyve ve sebzelerdeki büyüme hormonuna dikkat Karpuzun içindeki çatlaklar çok büyük bir tehlikenin habercisi olabilir. Bu çatlaklar, forchlorfenuron adındaki büyümeyi artırıcı kimyasalın sonucunda oluşuyor. Haberler / 11 Temmuz 2019 21:16 Şeker ve şekerli içecekler kanser riskini artırıyor Fransız bilim adamlarının yaptığı araştırma, günde fazladan 100 mililitre şekerli içeceğin, kansere yakalanma riskini yüzde 18 artırdığını gösterdi. Haberler / 14 Şubat 2019 00:02 Gerçekler er geç ortaya çıkar: İşte ilginç bir araştırma Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesinde bir grup bilim insanı, deney hayvanlarıyla yaptığı çalışmada, yayık tereyağının 'öğrenmeyi olumlu etkilediğini', 'margarinin ise 'depresyonu tetiklediğini' tespit etti. Kaynak: Bilim adamları margarin, ayçiçek yağı, zeytinyağı ve tereyağını inceledi sonuç şaşırtıcı Haberler / 26 Ocak 2019 22:58 'Aflatoksin içermeyen süt bulamadım' Akredite laboratuarda yaptırdığım analiz sonuçlarında aflatoksin içermeyen süt bulamadım. Tamamen önlenebilir bu durum üretici hatası olup, sütü işleyen firmalarla hiçbir ilgisi yoktur. Haberler / 26 Ocak 2019 22:50 Yerli sığır ırklarımız ve sağlıklı süt Ülkemizde, dünya sığır ırkları listesine girmiş 4 ana sığır ırkı bulunmaktadır. Haberler / 10 Ocak 2019 14:28 Gıda Hareketi bir kez daha haklı çıktı Sağlık ve Gıda Güvenliği Hareketi'nin dünyada bir benzeri daha olmayan Ambalajlı İçme Suları Raporu yayınlandığında başta su firmaları olmak üzere Sağlık Bakanlığı'nın saldırısına maruz kalmıştı. Suç duyurularında bulunulmuş ancak savcılar Gıda Hareketi yetkililerini haklı bulmuştu. İletişim Bilgileri Telefon: +90 (5xx) 000 00 00 E-posta: iletisim@gidahareketi.org Adres: Fatih – İSTANBUL – TÜRKİYE Sosyal Medya Facebook Twitter Youtube İnstagram © Copyright 2025, All Rights Reserved