Pirinçten sonra şimdi de muzda vitamin masalı

GDO'LU M U Z L A R

Araştırma: Mantara, bakterilere ve yuvarlak solucanlara karşı direnç

Tarla Çalışmaları: ABD 4, İsrail, Avustralya, Uganda

Onay: Yok

Bakıç Açısı: Genetiği değiştirilmiş muzların ticari kullanımı orta vadede mümkündür.

Yetiştirme

Muz tropikal bir bitkidir. İhracat için öncelikle Musa x paradisiaca olarak işaretlenen türler yetiştirilmektedir. 1960 yıllarına kadar bu durum “Gros Michel” tarafından düzenlenmekteydi, ancak “Panama hastalığı” olarak bilinen mantar hastalığı nedeniyle bu tür terk edilmiştir. Bugünlerde kullanılan en önemli ticari sınıf mantar hastalığının az görüldüğü “Kavendiş Muzları” olarak bilinmektedir.

Muz üretiminin yapıldığı ana ülkeler Hindistan (2007 yılında 21,7 milyon ton muz) ve Hindistan'ı Çin, Filipinler ve Brezilya (her biri 2007 yılında 7 milyon ton muz yetiştirmiştir) takip etmektedir. İspanya'nın güneyi ve Kıbrıs gibi ılıman bölgelerde az olgunlaşmış Kavendiş türleri gelişmektedir.

Kullanım

Bu meyve ham olarak tüketilmektedir veya şunlara işlenmektedir:

• meyve katkı maddesi, meyve yoğurdu, muz sütü, meyve loru, meyve suyu, dondurma, puding ve reçel/marmelat.

Muz yetiştiriciliğinin yan ürünleri:

• Muzların yaprakları kısmet paketleme ve kaplama veya besleme için malç malzemesi olarak kullanılabilir.

Gen Teknolojisi: Araştırma ve Geliştirme Hedefleri

Tarımsal Özellikler

Hastalık Direnci

• Mantar direnci: gen teknolojisi açısından “Black Sigatoka” ve “Fusarium wilt” hastalıkları için direnç muzların içerisinde üretilmektedir. Bu mantarlar en önemli iki muz hastalığıdır. Geleneksel yetiştirme kaynakları ile güçlendirilmiş direnç büyük zorluklarla elde edilebilmektedir.
• Virüs direnci: “Banan Bunchy Top Virus (BBVT)” ve “Banana Bract Mosaik Virus (BBrMV)” için direnç.
• Bakteri direnci: Uganda'da gen teknolojisi ile değiştirilen muzlar Xanthomonas campestris hastalığına karşı direnç gösterebilmektedir. Bakteri bir yaprak solgunluğu oluşturur ve verimlilikte %90 oranına kadar kayba neden olur.

Haşere Direnci

• Yuvarlak solucanlara karşı diren: bu amaçla muzlara cystatin genleri yerleştirilmiştir. Cystatin inhibitleri yuvarlak solucanlarının muzların saplarına işlemesine izin veren maddeleri harekete geçirir. Böylece yumurtlama işlemi engellenmiş olur.

Niteliksel Özellikleri

Sağlık destekleme bileşenleri ile zenginleştirme

Avustralya'da E vitamini, A pro vitamini ve demir açısından içeriği zenginleştirilen genetiği değiştirilmiş muz geliştirilmiştir.

Bitli Geliştirme

Değiştirilmiş etilen üretimi ve olgunlaştırma erteleme

Yenilenebilir Kaynaklar

Farmasötik Maddelerin Üretimi

Moleküler Eczacılık: aşı muzlarının aşı üretiminde kullanılması beklenmektedir. Bu amaçla belirli hastalık proteinlerinin DNA dizileri muz genomlarına yönlendirilmiştir. Bu muzların tüketimiyle bağışıklık sistemi patojen proteinlere antikorlar oluşturmaktadır ve aşılama ile korunma sağlanmaktadır. Hepatit B, sarılık, kolera, çocuk felci, kızamıkçık/kızamık ve ishale karşı araştırmalar tamamlanmıştır. Bu muzların klasik aşılama kampanyalarının zorluklarla yürütüldüğü ülkelere sunulması beklenmektedir.

Genetiği Değiştirilmiş Muzlarla Tarla Çalışmaları

Dünya Çapında

ABD: 4
Periyot: 2004-2010
Özellikler: Mantar direnci, virüs direnci
Ek Ülkeler: İsrail, Avustralya, Uganda